Hội nghị trực tuyến của Viện KSND thành phố Hà Nội bàn giải pháp khắc phục việc bản án hình sự sơ thẩm bị Tòa án cấp trên hủy để điều tra, xét xử lại

       Ngày 12/10/2017, Viện KSND thành phố Hà Nội đã tổ chức Hội nghị trực tuyến rút kinh nghiệm về các vụ án hình sự bị Tòa án cấp trên hủy năm 2016 và 06 tháng năm 2017 tới 30 điểm cầu Viện KSND cấp huyện. Đây là một Hội nghị hết sức quan trọng của ngành Kiểm sát Thủ đô, nhằm đánh giá các nguyên nhân và đưa ra các giải pháp khắc phục để hạn chế thấp nhất việc Bản án bị hủy, nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử án hình sự, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp hiện nay.

       Đến dự và chỉ đạo Hội nghị có đồng chí Nguyễn Đăng Thắng – Phó Vụ trưởng Vụ 7 Viện KSND tối cao, đ/c Vũ Tất Ba – Kiểm sát viên cao cấp – Viện KSND cấp cao tại Hà Nội. Tham dự Hội nghị còn có các đồng chí đại diện Lãnh đạo Phòng PA92, PC44, 45, 46, 47 – Công an Thành phố; Các đồng chí Lãnh đạo TAND thành phố, Lãnh đạo Tòa hình sự - TAND thành phố cùng các đồng chí Lãnh đạo, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên của hai cấp thành phố. Tại 30 điểm cầu Viện KSND cấp huyện, còn có sự tham gia của Lãnh đạo cơ quan CSĐT và TAND cùng cấp.

Đ/c Nguyễn Văn Dũng - Bí thư Đảng ủy, Phó Viện trưởng Viện KSND thành phố Hà Nội phát biểu khai mạc Hội nghị

       Tại Hội nghị rút kinh nghiệm, các đơn vị trong và ngoài ngành Kiểm sát đã thảo luận và đánh giá rất thẳng thắn thực trạng và nguyên nhân để xảy ra việc hủy án để điều tra, xét xử lại, những khó khăn, vướng mắc cụ thể trong công tác điều tra, truy tố, xét xử và đề xuất giải pháp, kiến nghị khắc phục. Trong đó, tập trung phân tích các lỗi dẫn đến việc hủy án, như: Xác định sai tội danh, mâu thuẫn về chứng cứ, điều tra không đầy đủ, không đảm bảo thủ tục tố tụng đối với người có nhược điểm về thể chất và tâm thần, các thủ tục liên quan đến Đảng viên phạm tội, vấn đề bồi thường trách nhiệm dân sự trong vụ án hình sự,...

Đ/c Hà Thị Thu Hà - Trưởng phòng 7 báo cáo tóm tắt,đánh giá thực trạng và giải pháp khắc phục Bản án hình sự bị Tòa án cấp trên hủy

       Có nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan dẫn đến việc án hình sự bị Tòa án cấp trên hủy, nguyên nhân khách quan như số lượng án hình sự ngày càng tăng trong khi lực lượng Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán của các cơ quan tiến hành tố tụng còn thiếu so với yêu cầu; tính chất, mức độ, thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi, phức tạp gây khó khăn cho việc chứng minh tội phạm; quy định của pháp luật hình sự và tố tụng hình sự còn nhiều vấn đề bất cập, chưa cụ thể, không rõ ràng nhưng việc hướng dẫn, sửa đổi, bổ sung chưa kịp thời... Bên cạnh đó, Hội nghị cũng chỉ ra một số nguyên nhân mang yếu tố chủ quan của ngành Kiểm sát đó là: một số đơn vị không thực hiện đầy đủ trách nhiệm và hạn chế trong công tác quản lý, điều hành hoạt động nghiệp vụ; Kiểm sát viên không thực hiện đúng, đầy đủ nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự và hạn chế về năng lực nghiệp vụ; Công tác phối hợp trong ngành và phối hợp liên ngành tại một số đơn vị thực hiện chưa thực sự tốt.

Toàn cảnh Hội nghị

       Ngoài ra, Hội nghị cũng đặt vấn đề đối với một số vụ án Tòa án tuyên hủy án nhưng căn cứ hủy chưa thuyết phục hoặc không cần thiết phải hủy án để điều tra, xét xử lại. Đó là việc một số vụ án có đầy đủ căn cứ định tội bị cáo nhưng do nhận định, đánh giá chưa toàn diện, chưa phù hợp tài liệu chứng cứ khách quan của vụ án hoặc một số vụ án khi giải quyết mặc dù cấp sơ thẩm có vi phạm, thiếu sót nhất định, nhưng về cơ bản việc điều tra thu thập chứng cứ của cấp sơ thẩm đã đầy đủ và những vi phạm, thiếu sót này có thể khắc phục bởi quyền sửa án của HĐXX phúc thẩm, tuy nhiên HĐXX phúc thẩm không sửa án mà lại hủy án để cấp sơ thẩm xét xử lại, làm kéo dài thời gian giải quyết vụ án, ảnh hưởng không nhỏ tới quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự.

Đ/c Nguyễn Duy Giảng - Viện trưởng Viện KSND thành phố Hà Nội kết luận Hội nghị

       Trước yêu cầu đổi mới theo định hướng cải cách tư pháp nhằm nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử các vụ án hình sự theo tinh thần Nghị quyết 49/NQ-TW của Bộ Chính trị, Nghị quyết 96/2015/QH15 của Quốc Hội và Chỉ thị 04/CT-VKSTC của Viện KSND tối cao, đồng chí Nguyễn Duy Giảng - Viện trưởng Viện KSND thành phố Hà Nội kết luận Hội nghị và yêu cầu Viện KSND hai cấp thành phố cần thực hiện tốt các giải pháp trong thời gian tới:

       - Quán triệt và thực hiện nghiêm túc các văn bản, yêu cầu nghiệp vụ. Đặc biệt, Lãnh đạo và các Kiểm sát viên cần nắm vững và thực hiện của BLTTHS năm 2015, BLHS năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 và các quy định về nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của Kiểm sát viên trong giải quyết án hình sự và triệt để áp dụng nguyên tắc “suy đoán vô tội” trong việc xử lý vụ việc.

       - Nâng cao vai trò, trách nhiệm quản lý, chỉ đạo hoạt động nghiệp vụ của Lãnh đạo Viện KSND hai cấp trong công tác giải quyến án hình sự. Nghiên cứu, sửa đổi quy trình báo cáo, duyệt án giữa Kiểm sát viên và Lãnh đạo đơn vị.

       - Tăng cường công tác phối hợp liên ngành trong công tác điều tra, truy tố, xét xử đặc biệt trong việc tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình giải quyết các vụ án.

       - Tăng cường kiểm tra nghiệp vụ, nâng cao trách nhiệm và chất lượng trong công tác thỉnh thị và trả lời thỉnh thị; Tăng cường tổng kết thực tiễn và thông báo rút kinh nghiệm, kiểm điểm, xử lý trách nhiệm cá nhân để xảy ra vi phạm.

       - Ngoài ra, Viện KSND hai cấp thành phố cần chủ trọng công tác đánh giá, bố trí, sử dụng cán bộ nhằm lựa chọn được những cán bộ, Kiểm sát viên có đủ phẩm chất, năng lực, trình độ đáp ứng yêu cầu thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao. Đặc biệt, cần quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nhằm nâng cao năng lực nhận thức và khả năng vận dụng pháp luật của cán bộ, Kiểm sát viên. Cần xác định việc tự đào tạo là trách nhiệm và yêu cầu bắt buộc trong công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành của Lãnh đạo 02 cấp Viện KSND thành phố.

Mạnh Toàn - Thành Lâm - VPTH