Hội nghị lấy ý kiến vào dự thảo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (sửa đổi) và Luật trợ giúp pháp lý (sửa đổi)

            Chiều ngày 07/4/2017, thực hiện kế hoạch công tác năm 2017, Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội tổ chức hội nghị lấy ý kiến đóng góp của lãnh đạo các sở, ngành, cơ quan Trung ương về Dự thảo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước và Luật Trợ giúp pháp lý dự kiến thông qua kỳ họp thứ Ba, Quốc hội khóa XIV. Đồng chí Ngọ Duy Hiểu, Phó Trưởng đoàn chuyên trách đoàn Đại biểu Quốc hội TP Hà Nội chủ trì hội nghị.

Toàn cảnh Hội nghị lấy ý kiến vào các dự thảo luật

          Dự thảo Luật Trách nhiệm bồi thường của nhà nước (sửa đổi) gồm 9 chương, 78 điều, với mục tiêu hoàn thiện khuôn khổ pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước phù hợp với Hiến pháp năm 2013; đồng bộ, thống nhất với văn bản pháp luật hiện hành; thiết lập cơ chế pháp lý minh bạch, khả thi để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức bị thiệt hại do người thi hành công vụ gây ra trong hoạt động quản lý hành chính, tố tụng và thi hành án.

           Tại Hội nghị, các đại biểu cơ bản thống nhất với Dự thảo Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước đã được sửa đổi theo hướng toàn diện, bổ sung phạm vi trách nhiệm bồi thường, quy định thêm một số thiệt hại được bồi thường. Tuy nhiên, nhiều đại biểu cũng đóng góp ý kiến để hoàn thiện dự thảo, để các nội dung luật đi vào đời sống. Trong đó phần lớn các đại biểu tán thành với nguyên tắc xác định cơ quan ra quyết định gây oan sai sau cùng sẽ chịu trách nhiệm bồi thường.

Đ/c Nguyễn Văn Dũng – Phó Viện trưởng Viện KSND phát biểu một số ý kiến đóng góp ý kiến

vào dự thảo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước

        Đại diện VKSND thành phố, đ/c Nguyễn Văn Dũng – Phó Viện trưởng Viện KSND phát biểu một số ý kiến đóng góp ý kiến vào dự thảo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước đối với công tác quyết toán kinh phí bồi thường. Sau khi chi trả tiền bồi thường cho người bị thiệt hại, cơ quan trực tiếp quản lý người thi hành công vụ gây thiệt hại có trách nhiệm gửi giấy tờ, tài liệu có liên quan đến việc chi trả tiền bồi thường cho cơ quan tài chính đã cấp phát kinh phí để quyết toán theo quy định của pháp luật. Kết thúc năm ngân sách, Bộ Tài chính, Sở Tài chính có trách nhiệm quyết toán kinh phí bồi thường theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước. Điều đó sẽ đảm bảo tính tự chủ cho cơ quan quản lý người thi hành công vụ gây thiệt hại. Bên cạnh đó, dự thảo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước cần bổ sung một số quy định về hình thực phục hồi danh dự đối với người bị thiệt hại trong hoạt động tố tụng hình sự là trực tiếp xin lỗi, cải chính công khai tại nơi cư trú của cá nhân, nơi đặt trụ sở của pháp nhân thương mại đối với trường hợp pháp nhân đó đã bị phát sản hoặc giải thể.

         Tại Hội nghị, nhiều đại biểu đề nghị giữ nguyên các ý về nguyên tắc bồi thường và giải quyết bồi thường nhà nước như Luật hiện hành. Theo đó, bên cạnh cơ chế giải quyết bồi thường tại cơ quan quản lý người thi hành công vụ gây thiệt hại thì cho phép kết hợp giải quyết bồi thường trong quá trình giải quyết khiếu nại, trong quá trình tố tụng hành chính, tố tụng hình sự; đồng thời bổ sung quy định người bị thiệt hại khi đã có văn bản làm căn cứ yêu cầu bồi thường có quyền khởi kiện tại Tòa án yêu cầu bồi thường. Tại Điều 13 về quyền và nghĩa vụ của người bị thiệt hại, các đại biểu đề nghị bổ sung một khoản quy định quyền và nghĩa vụ của người đại diện của người bị thiệt hại, quyền và nghĩa vụ của người thừa kế và người đại diện theo pháp luật; bổ sung quyền của người bị thiệt hại được tư vấn, hỗ trợ pháp lý miễn phí…  

          Về kinh phí bồi thường và lập dự toán kinh phí bồi thường, một số đại biểu cho rằng việc giao Bộ Tài chính, Sở Tài chính lập dự toán là tạo điều kiện cho việc giải quyết bồi thường được nhanh chóng, thuận tiện, thống nhất đầu mối ở trung ương và cấp tỉnh, tránh tình trạng tất cả các cơ quan đều phải lập dự toán kinh phí bồi thường.

          Bên cạnh đó, nhiều đại biểu cho rằng, còn một số nội dung chưa phù hợp thực tiễn cần tiếp tục nghiên cứu, bổ sung, điều chỉnh như: xem xét điều chỉnh thời gian xác minh thiệt hại; xem xét điều chỉnh mức bồi thường thiệt hại cho hợp lý; Vấn đề bồi thường oan sai cần có sự phối hợp giữa cơ quan điều tra và cơ quan kiểm sát thay vì quy định việc bồi thường do cơ quan kiểm sát chịu trách nhiệm thực hiện.

         Đóng góp dự thảo luật trợ giúp pháp lý , một số đại biểu góp ý: Nhà nước cần hoàn thiện thể chế, tạo môi trường pháp lý thông thoáng để huy động các tổ chức hành nghề luật sư, Trung tâm tư vấn pháp luật thực hiện trợ giúp pháp lý, thu hút mọi nguồn lực hỗ trợ hoạt động trợ giúp pháp lý, không nên bó hẹp ở quy định chỉ có luật sư, tổ chức hành nghề luật sư cung cấp dịch vụ trợ giúp pháp lý.

           Ngoài ra, nhiều đại biểu cho rằng đối tượng được trợ giúp pháp lý trong dự thảo lần này cần được bổ sung thêm nhiều trường hợp như: người bị buộc tội dưới 18 tuổi, người bị buộc tội thuộc hộ cận nghèo… đồng thời, có liệt kê rõ ràng đối với đối tượng có khó khăn về tài chính để tránh bị lạm dụng hoặc bỏ sót khi thực hiện trợ giúp pháp lý. Tuy nhiên, một số đại biểu đề nghị nên xem xét, cân nhắc về tính đồng bộ của văn bản. Không nên đưa đối tượng được trợ giúp pháp lý là người bị buộc tội dưới 18 tuổi. Vì tại Điều 76 Bộ Luật Tố tụng hình sự 2015, người bị buộc tội dưới 18 tuổi đương nhiên có người bào chữa cho đối tượng này..

Đồng chí Ngọ Duy Hiểu  - Phó Trưởng đoàn ĐB Quốc hội thành phố Hà Nội đã ghi nhận, tiếp thu toàn bộ các ý kiến đóng góp của các đại biểu

          Cũng liên quan đến nội dung đối tượng trong Luật Trợ giúp pháp lý, một số đại biểu nêu: dự thảo luật cần phải sửa đổi để bảo đảm khả năng tiếp cận các dịch vụ pháp lý của nhóm đối tượng phụ nữ, phù hợp với bối cảnh hội nhập quốc tế. Bên cạnh đó bổ sung nhóm đối tượng như nạn nhân mua bán người theo quy định của Luật phòng chống mua bán người, người khuyết tật theo quy định của Luật người khuyết tật… bổ sung thêm đối tượng là nạn nhân bạo lực gia đình, phụ nữ đang mang thai, phụ nữ nuôi con nhỏ dưới 36 tháng tuổi, phụ nữ là nạn nhân của vụ việc hôn nhân có yếu tố nước ngoài..

          Thay mặt Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội, đồng chí Ngọ Duy Hiểu  - Phó Trưởng đoàn ĐB Quốc hội thành phố Hà Nội đã ghi nhận, tiếp thu toàn bộ các ý kiến đóng góp của các đại biểu đồng thời khẳng định, những kiến nghị này sẽ được Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội tổng hợp trình lên Ủy ban thường vụ Quốc hội để nghiên cứu, chỉnh sửa, bổ sung vào các điều, khoản của Luật để trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp tới.

Thành Lâm – Văn phòng tổng hợp