Hình ảnh người Kiểm sát viên chuẩn mực khi tham gia phiên tòa, phiên họp
Để tạo ra một hình ảnh người Kiểm sát viên rất mới, mang tính mẫu mực, mới đây VKSNDTC đã xây dựng dự thảo Quy tắc ứng xử của Kiểm sát viên (KSV) khi thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp tại phiên họp, phiên tòa.
Dự thảo Quy tắc này quy định các vấn đề về lề lối, chuẩn mực xử sự của Kiểm sát viên VKSND các cấp, khi tham gia phiên tòa, phiên họp trong quá trình giải quyết vụ án hình sự; hành chính; vụ việc dân sự; kinh doanh thương mại; lao động; phá sản; việc xem xét quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính tại Tòa.

Hình ảnh Kiểm sát viên sẽ chuẩn mực hơn tại phiên tòa (ảnh minh họa)
Cụ thể, Kiểm sát viên VKSND các cấp được phân công nhiệm vụ khi tham gia phiên tòa, phiên họp, trong quá trình giải quyết vụ án cần nghiêm túc thực hiện theo 13 nguyên tắc sau:
Một là, Kiểm sát viên phải có mặt tại địa điểm xét xử trước giờ khai mạc phiên tòa ít nhất 15 phút. Nếu có lý do vắng mặt tại phiên tòa hoặc đến muộn thì phải báo cáo Lãnh đạo Viện, đồng thời thông báo cho Tòa án biết theo quy định của pháp luật.
Hai là, khi tham gia phiên tòa, phiên họp Kiểm sát viên phải đầu tóc gọn gàng, đi giầy hoặc dép quai hậu, mặc trang phục Ngành đúng quy định.
Ba là, khi Hội đồng xét xử bước vào phòng xét xử thì đồng thời Kiểm sát viên cũng phải cùng vào và đứng trong tư thế nghiêm trang tại vị trí giành cho đại diện Viện kiểm sát. Kiểm sát viên chỉ ngồi xuống và để mũ Kêpi ra bàn làm việc góc bên tay trái của mình, sao vàng hướng về phía trước sau khi Chủ tọa phiên tòa mời các thành viên hội đồng xét xử ngồi xuống. Kiểm sát viên ngồi tại phiên tòa phải giữ thái độ nghiêm túc, tư thế ngồi ngay ngắn, không ngủ gật hoặc ngáp tại phiên tòa, cử chỉ lời nói đảm bảo sự chuẩn mực, tránh cợt nhả, khôi hài, diễu cợt.
Bốn là, Kiểm sát viên không sử dụng điện thoại trong quá trình tham gia phiên tòa, phiên họp, điện thoại luôn để ở chế độ im lặng. Trong trường hợp cần thiết phải điện thoại thì có ý kiến với Hội đồng xét xử và đi ra ngoài phòng xét xử để điện thoại.
Năm là, tại phiên tòa Kiểm sát viên sử dụng từ “tôi” hoặc “chúng tôi” khi có hai kiểm sát viên tham gia để xưng hô.
Sáu là, Trong suốt phiên tòa, phiên họp Kiểm sát viên phải luôn chú ý lắng nghe, ghi chép đầy đủ diễn biến và nội dung phiên tòa theo đúng quy định.
Bảy là, khi tham gia xét hỏi, tranh luận Kiểm sát viên phải tôn trọng quyền và nghĩa vụ của những người tham gia tố tụng; phải sử dụng ngôn ngữ xưng hô, tranh luận có văn hóa; không sử dụng ngôn ngữ mạt sát, miệt thị đay nghiến hoặc biểu hiện thái độ bực tức, khó chịu; khi tranh tụng tại phiên tòa Kiểm sát viên tham gia đối đáp rõ ràng, giõng dạc, phát âm ngôn ngữ chuẩn xác và thống nhất đảm bảo việc đối đáp đầy đủ với từng luận điểm. Khi tranh tụng phải kịp thời phát hiện những luận điểm, quan điểm không đúng của những người tranh tụng với mình để bác bỏ và đề nghị Hội đồng xét xử ra phán quyết đầy đủ, đúng pháp luật.
Tám là, Kiểm sát viên đặt câu hỏi, diễn đạt quan điểm có căn cứ pháp luật, trình bày phải ngắn gọn, rõ ràng, thứ tự, logic, dễ hiểu; câu hỏi đưa ra phải phù hợp với đối tượng được hỏi đúng trọng tâm, trọng điểm, tránh trùng lắp.
Chín là, Kiểm sát viên khi tham gia tại phiên tòa phải luôn lắng nghe ý kiến của những người tiến hành tố tụng và những người tham gia tố tụng. Ngôn ngữ đối đáp phải mạch lạc, rõ ràng, lịch sự, không dùng lời lẽ ngoài xã hội, đối đáp phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật tố tụng. Nếu có phát sinh tình tiết mới tại phiên tòa Kiểm sát viên phải bình tĩnh, lắng nghe, thực hiện quyền hỏi, xét hỏi, tranh luận được đảm bảo để chứng minh, phản biện, làm sáng tỏ vấn đề và có thái độ ứng xử theo quy định (các quy định của pháp luật, quy chế nghiệp vụ của ngành, nội quy phiên tòa). Trong những tình huống trên Kiểm sát viên phải thu thập các tình tiết mới phát sinh và có quan điểm, thái độ đối với tình tiết mới phát sinh đó, đề nghị Hội đồng xét xử xem xét tính hợp pháp của tình tiết mới và yêu cầu Tòa án cung cấp theo quy định.
Mười là, Kiểm sát viên không được định kiến với người tham gia tố tụng mà phải làm hết trách nhiệm của mình, thu thập và đánh giá chứng cứ khách quan, toàn diện.
Mười một là, đối với từng phiên tòa, phiên họp cụ thể, khi tham gia Kiểm sát viên thể hiện những kỹ năng một cách nhuần nhuyễn, có hiệu quả vào nhiệm vụ được phân công.
Mười hai là, Kiểm sát viên tham gia phiên tòa, phiên họp khi trả lời các câu hỏi hay lời đề nghị của người tham gia tố tụng với thái độ nghiêm túc, có căn cứ và cơ sở pháp lý.
Kiểm sát viên tham gia phiên tòa, phiên họp thể hiện quan điểm rõ ràng, mạch lạc, logic.
Mười ba là, khi tham gia phiên tòa, phiên họp, Kiểm sát viên cần thực hiện đúng nội quy phiên tòa, phiên họp theo quy định.
Ngoài những quy định chung nêu trên, dự thảo Quy tắc còn quy định cụ thể về ứng xử của Kiểm sát viên tạo phiên tòa đối với những người tiến hành tố tụng (Thẩm phán, các thành viên Hội đồng xét xử, Thẩm tra viên, thư ký tòa án…); đối với những người tham gia tố tụng (bị cáo, người bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, người làm chứng, người phiên dịch, luật sư, người bào chữa…); đối với các cơ quan báo chí, ngôn luận.
Đặc biệt, đối với quần chúng nhân dân dự thảo Quy tắc cũng quy định rõ Kiểm sát viên sưng hô tại những phiên tòa lưu động như: “Kính thưa đồng bào, bà con”, “báo cáo đồng bào, bà con”. Khi tham gia phiên tòa, phiên họp lưu động, Kiểm sát viên có thái độ ứng xử bình tĩnh, khiêm tốn đúng mực. Khi gặp áp lực số đông có thái độ quá khích, Kiểm sát viên phải bình tĩnh, nhã nhặn và đối đáp, giải thích nhẹ nhàng. Những vấn đề vượt khả năng giải quyết thì Kiểm sat viên xin ghi nhận ý kiến của bà con và báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét.
Dự thảo Quy tắc ứng xử của Kiểm sát viên tại phiên tòa mà VKSNDTC đưa ra đã điều chỉnh đầy đủ việc ứng xử của Kiểm sát viên tại phiên tòa, tạo ra hình ảnh người Kiểm sát viên chuẩn mực, vị thế là người đại diện cho Nhà nước giữ quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa của VKSND./.
theo Nguyễn Long - kiemsat.vn