Thực hiện chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2025, Viện KSND khu vực 8 - Hà Nội phối hợp với Trung tâm Trợ giúp Pháp lý tổ chức 02 phiên tòa giả định tại Trường THCS An Thượng vào ngày 01/12/2025 và Trường THCS An Khánh vào ngày 05/12/2025. Hoạt động nhằm tăng cường nhận thức pháp luật cho học sinh, đặc biệt trước thực trạng tội phạm ma túy núp bóng thuốc lá điện tử đang có xu hướng lan rộng và xuất hiện ngày càng tinh vi tại các xã ngoại thành, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tác động tới lứa tuổi thanh thiếu niên. Việc tổ chức phiên tòa giả định tại trường học giúp học sinh tiếp cận kiến thức pháp luật một cách trực quan, góp phần tăng cường kỹ năng phòng tránh và nhận diện các hành vi vi phạm pháp luật trong thực tiễn.
Phiên tòa giả định tại Trường THCS An Thượng vào ngày 01/12/2025
Phiên tòa giả định tại Trường THCS An Khánh ngày 05/12/2025
Tình huống được sử dụng trong phiên tòa giả định là một vụ án điển hình về hành vi mua bán trái phép chất ma túy theo khoản 2 Điều 251 Bộ luật Hình sự năm 2015, được sửa đổi, bổ sung theo luật sửa đổi năm 2025. Vụ án phản ánh thủ đoạn trá hình ma túy trong các thiết bị thuốc lá điện tử, được cất giấu và vận chuyển qua các giao dịch nhỏ lẻ, thậm chí thực hiện ngay tại khu vực cổng trường học. Một số thanh thiếu niên do thiếu hiểu biết, bị dụ dỗ hoặc được trả công đã vô tình tham gia vận chuyển hoặc giao nhận sản phẩm chứa ma túy mà không lường hết hậu quả pháp lý nghiêm trọng. Đây cũng là thực tế đã được ghi nhận trên địa bàn xã An Khánh, đặc biệt là tại các trường THCS nơi học sinh dễ dàng tiếp xúc với các thiết bị vape, pod, trong khi nhận thức pháp luật còn hạn chế.
Các phiên tòa giả định được tái hiện theo đúng trình tự, thủ tục của Bộ luật Tố tụng hình sự, từ công bố Cáo trạng, xét hỏi, tranh luận đến tuyên án. Thông qua phần mô phỏng, học sinh được quan sát trực quan cách các cơ quan tiến hành tố tụng xác định hành vi phạm tội, đánh giá mức độ nguy hiểm và áp dụng chế tài đối với từng hành vi liên quan đến việc mua bán, cất giấu, vận chuyển hoặc tham gia giao nhận thuốc lá điện tử có chứa chất ma túy. Việc tái hiện quá trình điều tra và xử lý đã giúp làm rõ ranh giới giữa những hành vi tưởng như “nhỏ”, “vô tình” với hành vi phạm tội theo quy định pháp luật. Các em học sinh nhận thức rõ rằng dù chỉ tham gia trung gian hoặc giao dịch hộ, thì vẫn có thể phải chịu trách nhiệm hình sự nếu hành vi liên quan đến chất ma túy.
Kiểm sát viên Viện KSND khu vực 8 tại phiên tòa giả định
Kiểm sát viên Viện KSND khu vực 8 phối hợp chia sẻ kiến thức pháp luật đến các em học sinh
Ban tổ chức chụp ảnh lưu niệm cùng nhà trường
Qua các phiên tòa, thông điệp cảnh báo được truyền tải mạnh mẽ: ma túy ngày nay xuất hiện dưới nhiều dạng thức mới, đặc biệt tinh vi trong thuốc lá điện tử, khó nhận biết và dễ tiếp cận. Đây là nguy cơ trực tiếp đối với học sinh, đòi hỏi mỗi em phải nâng cao ý thức tự bảo vệ bản thân, cảnh giác với các lời rủ rê, dùng thử hoặc mua bán các sản phẩm không rõ nguồn gốc. Đồng thời, hoạt động cũng khẳng định vai trò của Viện KSND khu vực 8 trong công tác phòng ngừa tội phạm và giáo dục pháp luật, góp phần xây dựng môi trường học đường an toàn, lành mạnh, không ma túy. Viện KSND khu vực 8 sẽ tiếp tục duy trì và mở rộng các hình thức tuyên truyền trực quan như phiên tòa giả định, giúp học sinh tiếp cận pháp luật bằng các phương pháp gần gũi, sinh động và hiệu quả hơn./.
Nguyễn Thị Hường – Viện KSND khu vực 8