LÀM TỐT CÔNG TÁC THANH TRA GÓP PHẦN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC THỰC HÀNH QUYỀN CÔNG TỐ, KIỂM SÁT HOẠT ĐỘNG TƯ PHÁP
Công tác thanh tra có vai trò, vị trí rất quan trọng trong việc giúp đồng chí Viện trưởng Viên KSND thành phố phát hiện, xử lý và phòng ngừa vi phạm, thiếu sót của cán bộ công chức trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp cũng như việc chấp hành quy chế, chỉ thị, quy định của ngành.
Trong hai năm qua (2014 và 2015), được sự quan tâm trực tiếp chỉ đạo của đồng chí Viện trưởng, Thanh tra Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội đã tiến hành thanh tra nghiệp vụ 12 Viện kiểm sát cấp huyện; thanh tra đột xuất việc chấp hành kỷ luật nội vụ, công vụ trên 70 lượt tại các đơn vị cấp huyện và cấp phòng; thực hiện nhiều chuyên đề nghiệp vụ như: chuyên đề đình chỉ miễm trách nhiệm hình sự theo khoản 1 Điều 25 Bộ luât hình sự, chuyên đề giải quyết án kinh tế chức vụ, tham nhũng và giải quyết khiếu nại tố cáo thuộc thẩm quyền. Qua công tác thanh tra đã phát hiện nhiều vi phạm thiếu sót của Viện kiểm sát cấp huyện, phòng nghiệp vụ ở tất cả các khâu công tác kiểm sát. Những vi phạm, thiếu sót của mỗi đơn vị được nêu đầy đủ trong dự thảo Kết luận và thông qua toàn thể cán bộ công chức để thảo luận, đánh giá. Vì vậy, mỗi cán bộ, công chức đều biết được những vi phạm, thiếu sót của cá nhân và đơn vị mình để tìm cách khắc phục và phòng ngừa.
Kết quả phúc tra 5 đơn vị được thanh tra trong năm 2014 xác định thấy các đơn vị này đã cơ bản khắc phục được vi phạm, thiếu sót được phát hiện. Đặc biệt có đơn vị đã chuyển biến tích cực đạt thành tích cao trong năm 2015. Đối với những đơn vị được thanh tra đầu năm, thì đến cuối năm được Đoàn kiểm tra của thành phố đánh giá hoàn thành các chỉ tiêu công tác với chất lượng cao, rất ít xẩy ra tồn tại thiếu sót so với những năm trước đây. Cũng thông qua công tác thanh tra nghiệp vụ, Thanh tra đã tham mưu đề xuất đồng chí Viện trưởng chỉ đạo áp dụng thống nhất một số quy định của BLHS, TTHS mà giữa các đơn vị còn hiểu và thực hiện khác nhau. Năm 2014 và 2016, khiếu nại tố cáo thuộc thẩm quyền đẫ được giải quyết triệt để, kết quả giải quyết đều được các bên chấp nhận, không để xảy ra việc khiếu nại tiếp theo hoặc khiếu nại, tố cáo vượt cấp.
Những vi phạm, thiếu sót chủ yếu được phát hiện:
- Về công tác kiểm sát giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố: Sổ kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo tội phạm và kiến nghị khởi tố ghi không đầy đủ ở các cột mục; áp dụng căn cứ pháp luật ra các quyết định tố tụng không chính xác; còn để quá thời hạn giải quyết tin báo; hồ sơ chưa được thiết lập theo đúng quy định
- Về công tác thực hành quyền công tố, KSĐT, KSXX án hình sự: một số yêu cầu điều tra còn chung, nội dung trùng lắp thậm chí có trường hợp nội dung không chính xác; còn có việc để lọt tội phạm nên phải trả hồ sơ để điều tra bổ sung; để quá hạn điều tra; hình thức bản cáo trạng không đúng Quyết định số 07 ngày 2/1/2008 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao ban hành kèm theo Quy chế kiểm sát điều tra án hình sự, truy tố bị can sai về tình tiết phạm tội hoặc khung hình phạt; áp dụng tình tiết tang nặng, giảm nhẹ không đúng quy định; cho bị cáo được hưởng án treo không có căn cứ; có trường hợp tính trừ thời gian bị tạm giữ vào hình phạt cải tạo không giam giữ không đúng; tại phiên tòa đề nghị của KSV không phù hợp với diễ biến phiên tòa; bị cáo là người có nhược điểm về tâm thần, rối loạn loại phân liệt, bị hạn chế khả năng nhận thức và điều khiển hành vi nhưng trong khi xét xử vụ án không có người đại diện hợp pháp cho bị cáo
- Về công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự: thủ tục tiến hành kiểm sát Cơ quan thi hành án hình sự chưa đúng; Tòa án cho hoãn chấp hành án phạt tù không đủ điều kiện; áp dụng văn bản đã hết hiệu lực để ra quyết định thi hành án, (năm 2014 áp dụng Nghị định 60,61 của Chính phủ đã hết hiệu lực thi hành từ 1/7/2011 để ra Quyết định thi hành án treo, cải tạo không giam giữ) nhưng Viện kiểm sát không phát hiện kịp thời để kháng nghị.
Ngoài việc phát hiện thiếu sót vi phạm thì công tác thanh tra giúp lãnh đạo Viện phát hiện và nhân rộng những điển hình tiên tiến. Trên cơ sở kết quả công tác, Thanh tra giúp Hội đồng thi đua - khen thưởng đánh giá khách quan, toàn diện hơn kết quả thi đua của từng cá nhân và tập thể trong ngành kiểm sát Thủ đô.
Với những vấn đề nêu trên, có thể khẳng định làm tốt công tác thanh tra là góp phần nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp và tăng cường kỷ luật công vụ, nội vụ trong ngành Kiểm sát nhân dân.
NGUYỄN TRỌNG KHƯƠNG - CHÁNH THANH TRA VIỆN KSND THÀNH PHỐ HÀ NỘI