Vai trò tiên phong của đảng viên Viện KSND quận Thanh Xuân trong thời kỳ chuyển đổi số
Trong bối cảnh cả nước đang tích cực triển khai thực hiện Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, chuyển đổi số đã trở thành một trong những nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt của nhiều ngành, lĩnh vực – trong đó có ngành KSND. Với tinh thần “chuyển đổi số là xu thế tất yếu”, ngành Kiểm sát Thủ đô đã và đang triển khai sâu rộng nhiều chương trình hành động, nổi bật là thực hiện Đề án 06 của Thủ tướng Chính phủ theo Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 06/01/2022 về phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử.
Tại Viện KSND quận Thanh Xuân, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Chi bộ, đội ngũ Đảng viên giữ vai trò nòng cốt trong việc tiên phong tiếp cận, làm chủ và lan tỏa chuyển đổi số trong các hoạt động nghiệp vụ. Việc áp dụng phần mềm quản lý án, tích hợp chữ ký số, sử dụng phần mềm sổ thụ lý điện tử, truyền gửi báo cáo qua hệ thống quản lý nội bộ, số hóa hồ sơ, áp dụng sơ đồ tư duy trong báo cáo án… đã và đang góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát. Chi bộ luôn chú trọng lồng ghép nội dung chuyển đổi số trong sinh hoạt chuyên đề, coi đây là một tiêu chí quan trọng trong việc đánh giá năng lực, tinh thần trách nhiệm và ý thức đổi mới của mỗi Đảng viên.
Thứ nhất, Đảng viên là hạt nhân chuyển đổi số trong hệ thống chính trị cơ sở
Xác định chuyển đổi số không chỉ là yêu cầu kỹ thuật mà còn là đòi hỏi chính trị - pháp lý trong bối cảnh hội nhập, Chi bộ VKSND quận Thanh Xuân đã sớm triển khai các nội dung Nghị quyết số 13-NQ/BCSĐ ngày 03/2/2023 của Ban Cán sự Đảng VKSND tối cao về chuyển đổi số trong ngành KSND đến năm 2030. Trên tinh thần đó, đội ngũ Đảng viên đã thể hiện rõ vai trò gương mẫu trong học tập, tiếp cận, và áp dụng các ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác chuyên môn như: phần mềm quản lý án hình sự, dân sự; phần mềm theo dõi đơn thư, công tác kiểm sát tạm giữ; sử dụng chữ ký số, hồ sơ điện tử trong hoạt động nghiệp vụ và báo cáo trực tuyến. Nhiều Đảng viên trẻ của đơn vị đã chủ động hỗ trợ đồng nghiệp lớn tuổi làm quen với phần mềm mới, chia sẻ kiến thức công nghệ, đồng thời tích cực tham gia các lớp tập huấn về chuyển đổi số do VKSND thành phố Hà Nội và Quận ủy Thanh Xuân tổ chức. Từ đó, hình thành văn hóa số trong nội bộ đơn vị, lấy “hiệu quả, minh bạch, kỷ luật” làm trung tâm hành động.
Thứ hai, gắn chuyển đổi số với công tác xây dựng Đảng
Chuyển đổi số không chỉ giới hạn ở hoạt động chuyên môn mà còn được Chi bộ VKSND quận Thanh Xuân triển khai đồng bộ trong công tác Đảng. Các cuộc họp chi bộ định kỳ từng bước áp dụng hình thức trình chiếu tài liệu số hóa, xây dựng thư viện văn bản Đảng ủy dùng chung theo mô hình “điện tử hóa sinh hoạt chi bộ”. Việc kiểm tra, giám sát của cấp ủy cũng ứng dụng phần mềm lưu trữ và đánh giá trực tuyến, tăng tính kịp thời, minh bạch và giảm thiểu thủ tục hành chính nội bộ. Thực hiện theo Kế hoạch số 139/KH-UBND ngày 24/5/2021 của UBND thành phố Hà Nội về chuyển đổi số đến năm 2025, định hướng đến 2030, Chi bộ xác định rõ: mỗi Đảng viên phải là một tác nhân lan tỏa chuyển đổi số tại cơ sở, đồng thời là tấm gương trong bảo vệ dữ liệu, an toàn thông tin, sử dụng phần mềm công vụ đúng quy định.
Mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực, Chi bộ Viện KSND quận Thanh Xuân vẫn đang đối mặt với không ít khó khăn, thách thức đó là:
Thứ nhất, về hạ tầng kỹ thuật: Nhiều phần mềm quản lý, kết nối thông tin chưa được đồng bộ giữa các cơ quan tiến hành tố tụng. Ví dụ, hệ thống phần mềm của ngành Kiểm sát chưa tích hợp hoàn toàn với hệ thống của Công an, Tòa án, dẫn đến việc chia sẻ dữ liệu vẫn phải thực hiện bằng hình thức bán tự động, kéo theo việc phát sinh thủ tục giấy tờ, ảnh hưởng đến tiến độ xử lý hồ sơ vụ việc. Cơ sở vật chất, trang thiết bị số hóa (máy scan tốc độ cao, máy chủ lưu trữ an toàn…) chưa được đầu tư đồng bộ tại cấp quận.
Thứ hai, về nhân lực: Một bộ phận cán bộ, công chức – đặc biệt là lứa tuổi trung niên – còn tâm lý ngại thay đổi, chưa thành thạo thao tác công nghệ, dẫn đến hiệu quả ứng dụng phần mềm chưa đồng đều.
Thứ ba, về cơ chế vận hành: Việc thực hiện chuyển đổi số vẫn còn thiên về hình thức ở một số khâu. Quy trình xử lý công việc trên môi trường điện tử chưa hoàn toàn thay thế được quy trình giấy tờ truyền thống. Một số nhiệm vụ như số hóa hồ sơ, lập báo cáo điện tử, truyền báo cáo nghiệp vụ vẫn phải thực hiện song song hai hình thức thủ công và điện tử.
Để tiếp tục phát huy vai trò tiên phong của Đảng viên trong thời kỳ chuyển đổi số, Chi bộ Viện KSND quận Thanh Xuân đề xuất:
Thứ nhất, tăng cường đầu tư hạ tầng số tại cơ sở: Kiến nghị Viện KSND thành phố Hà Nội phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông đầu tư nâng cấp đồng bộ hệ thống thiết bị số hóa tài liệu, máy chủ lưu trữ dữ liệu điện tử, cải tiến tốc độ truy xuất dữ liệu tại đơn vị cơ sở. Đề nghị tích hợp các phần mềm tố tụng liên thông giữa Viện kiểm sát – Công an – Tòa án để thực hiện số hóa đồng bộ quy trình tố tụng, đảm bảo không đứt gãy dữ liệu.
Thứ hai, đào tạo chuyên sâu cho Đảng viên và cán bộ phụ trách công nghệ thông tin: Cần tổ chức các lớp tập huấn chuyên sâu dành riêng cho cán bộ đầu mối công nghệ thông tin của các Viện cấp quận, đồng thời lồng ghép nội dung chuyển đổi số vào chương trình sinh hoạt Chi bộ và sinh hoạt chuyên đề. Đối với Chi bộ Viện KSND quận Thanh Xuân, việc đào tạo kỹ năng số cho Đảng viên sẽ được coi là một nội dung thường xuyên, định kỳ để không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý trong môi trường số hóa.
Thứ ba, gắn chuyển đổi số với đánh giá chất lượng Đảng viên và thi đua cuối năm: Kiến nghị Viện KSND thành phố Hà Nội xây dựng tiêu chí cụ thể để lượng hóa đóng góp của Đảng viên trong triển khai chuyển đổi số tại đơn vị. Những Đảng viên tích cực đề xuất sáng kiến, áp dụng hiệu quả công nghệ thông tin trong xử lý án, trong quản lý hồ sơ hoặc trong giám sát nghiệp vụ cần được biểu dương, khen thưởng kịp thời.
Thứ tư, phát huy vai trò của Chi ủy trong đổi mới cách thức điều hành trên nền tảng số: Chi bộ VKSND quận Thanh Xuân kiến nghị tiếp tục triển khai việc xây dựng “Chi bộ điện tử” với các nội dung như sinh hoạt chi bộ qua hệ thống hội nghị trực tuyến, lưu trữ biên bản, báo cáo, tài liệu chi bộ trên không gian số an toàn, bảo mật. Qua đó, vừa tăng tính chuyên nghiệp, vừa bảo đảm tiết kiệm thời gian, nâng cao hiệu quả quản trị nội bộ.Đặc biệt, trong thời kỳ sáp nhập, khi bộ máy tổ chức và nhân sự có sự thay đổi, mô hình Chi bộ điện tử sẽ đóng vai trò là “cầu nối” số giúp duy trì sự gắn kết tổ chức, đồng bộ trong chỉ đạo và linh hoạt trong điều hành. Không chỉ đáp ứng yêu cầu công nghệ, mô hình này còn thể hiện sự thích ứng nhanh nhạy, quyết tâm đổi mới của Chi ủy trong việc nâng cao năng lực lãnh đạo Đảng trong điều kiện số hóa. Vì vậy, việc triển khai Chi bộ điện tử cần được xem như một trong những nội dung trọng tâm trong kế hoạch chuyển đổi số gắn với kiện toàn tổ chức sau sáp nhập, tạo nền tảng vững chắc cho công tác xây dựng Đảng trong giai đoạn phát triển mới.
Với tinh thần đổi mới – hành động – hiệu quả, Chi bộ Viện KSND quận Thanh Xuân xác định việc chuyển đổi số không chỉ là một yêu cầu tất yếu, mà còn là thước đo về bản lĩnh chính trị, tư duy đổi mới và năng lực tổ chức thực tiễn của mỗi Đảng viên trong giai đoạn mới. Trong thời gian tới, Chi bộ sẽ tiếp tục phát huy vai trò lãnh đạo toàn diện, gắn trách nhiệm từng Đảng viên với kết quả ứng dụng công nghệ trong từng lĩnh vực công tác kiểm sát, từ đó góp phần xây dựng ngành KSND hiện đại, chuyên nghiệp, công bằng và vì nhân dân phục vụ.
Nguyễn Thị Lan Hương - Viện KSND quận Thanh Xuân