Trong bối cảnh Luật Tư pháp người chưa thành niên sắp có hiệu lực (kể từ ngày 01/01/2026), Viện KSND khu vực 11 đã tổ chức chuỗi hoạt động truyền thông tại nhiều trường học và Uỷ ban nhân dân xã trên địa bàn cơ sở. Nội dung trọng tâm của đợt tuyên truyền là giới thiệu những điểm mới của Luật Tư pháp người chưa thành niên năm 2024 – đạo luật quan trọng sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2026, cùng các quy định liên quan trong Nghị quyết 205/2025/QH15 về việc thí điểm khởi kiện vụ án dân sự bảo vệ nhóm người dễ tổn thương, trong đó có đối tượng Trẻ em là người dưới 16 tuổi.
Tuyên truyền, phổ biến Luật tư pháp người chưa thành niên tại xã Thanh Trì, Hà Nội
Luật Tư pháp người chưa thành niên gồm 10 chương, 179 điều. Đây là đạo luật đầu tiên của Việt Nam xây dựng một hệ thống tư pháp riêng biệt cho người dưới 18 tuổi, nhằm thể chế hóa đường lối của Đảng về tư pháp, lấy con người làm trung tâm, hạn chế hình phạt tù, tăng cường các biện pháp giáo dục, phục hồi và bảo vệ trẻ em theo các công ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 có hiệu lực từ ngày 01/01/2026, đánh dấu bước tiến lớn trong việc hoàn thiện chính sách hình sự, tố tụng hình sự và thi hành án đối với người chưa thành niên, khắc phục những bất cập hiện hành về hệ thống hình phạt, quy chế thi hành án và cơ chế tái hòa nhập cộng đồng cho người chưa thành niên với một số nội dung đáng chú ý được Viện KSND khu vực 11 tập trung tuyên truyền gồm: Cơ chế xử lý chuyển hướng với 12 biện pháp nhân văn, tiến bộ; Điểm mới trong biện pháp ngăn chặn, cưỡng chế đối với người chưa thành niên bị buộc tội; Vai trò mới của chuyên gia công tác xã hội trong hoạt động tư pháp người chưa thành niên; rút ngắn thời hạn tố tụng đối với người chưa thành niên bị buộc tội; quy định chỉ áp dụng một số hình phạt đối với người chưa thành niên phạm tội; giảm mức phạt tù có thời hạn; tách vụ án hình sự có người chưa thành niên phạm tội để giải quyết độc lập; quy định 2 thủ tục tố tụng riêng biệt đối với người chưa thành niên; Thủ tục xét xử thân thiện đối với người chưa thành niên; Quy định trại giam, phân trại riêng cho người chưa thành niên.
Tuyên truyền Luật tư pháp người chưa thành niên tại xã Ngọc Hồi, Hà Nội
Ngày 01/01/2026 cũng là thời điểm chính thức có hiệu lực của Nghị quyết số 205/2025/QH15 ngày 24/6/2025 quy định về việc thí điểm Viện KSND khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền dân sự của các chủ thể là nhóm dễ bị tổn thương (trong đó có đối tượng là trẻ em dưới 16 tuổi) khi không có người khởi kiện. Do đó, báo cáo viên trong khi Phổ biến Luật tư pháp người chưa thành niên đã liên hệ đến các quy định của Nghị quyết 205. Như vậy:
– Luật Tư pháp người chưa thành niên là công cụ pháp lý chuyên sâu để tổ chức xử lý, bảo vệ, phục hồi người chưa thành niên trong lĩnh vực hình sự và tố tụng hình sự.
– Nghị quyết 205/2025/QH15 là khung chính sách rộng hơn, thiết lập cơ chế bảo vệ dân sự, xã hội đối với nhóm người dễ tổn thương, trong đó trẻ em là đối tượng trọng tâm.
Sự đồng thời có hiệu lực của hai văn bản này từ ngày 01/01/2026 tạo nên một nền tảng pháp lý toàn diện, thống nhất, tăng cường mức độ bảo vệ trẻ em trên cả hai phương diện: phòng ngừa – xử lý hành vi vi phạm và bảo vệ quyền lợi khi bị xâm hại.
Tuyên truyền, phổ biến Luật tư pháp người chưa thành niên, có liên hệ Nghị quyết 205/2025/QH15
tại Trường THPT Đông Mỹ, Hà Nội
Việc tuyên truyền Luật Tư pháp người chưa thành niên trong giai đoạn hiện nay có ý nghĩa chủ động chuẩn bị cho ngày luật có hiệu lực ngày 01/01/2026 tới đây. Do đó việc tổ chức tuyên truyền ngay từ bây giờ giúp các cơ quan tiến hành tố tụng, nhà trường, gia đình và người dân nắm bắt kịp thời những điểm mới, tránh lúng túng trong áp dụng khi luật bắt đầu được thi hành. Cô Trần Linh Phụng - Bí thư đoàn Trường THPT Đông Mỹ cho rằng: Luật Tư pháp người chưa thành niên và Nghị quyết 205/2025/QH15 đều nhấn mạnh vai trò của sự phối hợp liên ngành; Tăng cường phối hợp giữa gia đình – nhà trường – cơ quan tiến hành tố tụng – cơ quan bảo vệ trẻ em. Viện KSND khu vực 11 tuyên truyền sâu rộng hai văn bản pháp luật trên sẽ giúp các chủ thể này hiểu rõ trách nhiệm, cơ chế phối hợp và kênh trao đổi thông tin, từ đó tạo thành mạng lưới bảo vệ trẻ em thống nhất, hiệu quả.
Cô Trần Linh Phụng - Bí thư đoàn Trường THPT Đông Mỹ phát biểu.
Như vậy, Viện KSND khu vực 11 chủ động triển khai công tác tuyên truyền Luật Tư pháp người chưa thành niên và Nghị quyết 205/2025/QH15 không chỉ góp phần bảo đảm việc áp dụng pháp luật được thống nhất, hiệu quả khi các văn bản này có hiệu lực từ ngày 01/01/2026, mà còn thể hiện vai trò nòng cốt của ngành Kiểm sát trong công cuộc bảo vệ trẻ em và nhóm người dễ tổn thương. Đây là bước đi thiết thực trong quá trình xây dựng nền tư pháp nhân văn, hiện đại, thân thiện với người chưa thành niên, bảo vệ người yếu thế, phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng và các cam kết quốc tế của Việt Nam./.
Viện KSND khu vực 11